Σύστημα θετικής ενίσχυσης για την αντιμετώπιση των μη αποδεκτών συμπεριφορών στην τάξη





Το παρακάτω σύστημα θετικής ενίσχυσης σχεδιάστηκε με σκοπό να υποστηρίξει ένα μαθητή που εμφανίζει μη αποδεκτές συμπεριφορές (φωνές, ακατάλληλο λεξιλόγιο, έντονη παρορμητικότητα κ.α) στη γενική τάξη. Επιλέχθηκε η θετική ενίσχυση καθώς συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη αλλαγή της συμπεριφοράς.

Για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό της παρέμβασης, προηγήθηκε παρατήρηση στην τάξη και καταγραφή της συμπεριφοράς του μαθητή προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει κάποιο μοτίβο συμπεριφοράς, να προσδιοριστούν οι συνθήκες και οι αφορμές που πιθανώς πυροδοτούν τη μη αποδεκτή συμπεριφορά καθώς και τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς αυτής.


Πώς λειτουργεί το σύστημα θετικής ενίσχυσης;

Αρχικά, έπειτα από συζήτηση με το μαθητή για τα ενδιαφέροντά του, επιλέξαμε τη χρήση ενός ενισχυτή, δηλαδή ενός επιθυμητού αντικειμένου για το μαθητή, ώστε να υπάρχει ένα κίνητρο για αυτόν.

Φροντίσαμε να υπάρχει σαφής λεκτική και οπτική διατύπωση των κανόνων της τάξης, σε σημείο προσβάσιμο για το μαθητή (στη συγκεκριμένη περίπτωση, κολλήσαμε τους κανόνες στο θρανίο του) μαζί με την εικόνα του στόχου - ενισχυτή του, την οποία αλλάζουμε με τη χρήση βέλκρο. 

O εκπαιδευτικός φροντίζει για την εφαρμογή των κανόνων από όλους τους μαθητές ενώ παράλληλα προτρέπει το μαθητή να συμβουλεύεται και αυτός τους κανόνες. 
       

Καθημερινά και ανά ώρα, ο μαθητής αξιολογείται για το κατά πόσο κατάφερε να εφαρμόσει τους κανόνες της τάξης.

Η καταγραφή και η αξιολόγηση της συμπεριφοράς του μαθητή γίνεται από τον εκπαιδευτικό της τάξης, ο οποίος συμπληρώνει την ακόλουθη φόρμα καταγράφοντας παρατηρήσεις του και επιλέγοντας το "προσωπάκι" που αντιστοιχεί στη συμπεριφορά του μαθητή.


               
Ο μαθητής έχει πρόσβαση σε αυτή τη φόρμα, μπορεί να δει πώς τα πήγε και να αναστοχαστεί σε σχέση με τη συμπεριφορά του. 
Παράλληλα έχουμε ήδη ορίσει ο,τι σε ένα συγκεκριμένο αριθμό από "χαρούμενα προσωπάκια", ο μαθητής θα έχει πρόσβαση στο επιθυμητό αντικείμενο.
Επιπλέον, χρησιμοποιούμε ένα απλό σημειόγραμμα, ώστε ο μαθητής να γνωρίζει ακριβώς πόσο απέχει από το στόχο του και να αξιολογεί τις επιδόσεις του.

          

Συνδυαστικά με το παραπάνω σύστημα θετικής ενίσχυσης, δουλεύουμε χρησιμοποιώντας κοινωνικές ιστορίες για την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων του μαθητή.