Λατινικά Ενότητα 3
Η περιπέτεια της Ανδρομέδας
Μετάφραση σε αντιστοίχιση
Cepheus et Cassiope
habent filiam Andromedam.
Cassiope,
superba forma sua,
comparat se
cum Nymphis.
Neptunus iratus
urget ad oram Aethiopiae
marinam beluam,
quae nocet incolis.
Oraculum respondet incolis:
“regia hostia placet deo!”
Tum Cepheus
adligat Andromedam
ad scopulum;
belua movet se
ad Andromedam.
Repente advolat
Perseus
calceis pennatis;
videt puellam
et stupet
forma puellae.
Perseus delet
beluam hasta
et liberat Andromedam.
Cepheus, Cassiope
et incolae Aethiopiae
gaudent valde.
habent filiam Andromedam.
Cassiope,
superba forma sua,
comparat se
cum Nymphis.
Neptunus iratus
urget ad oram Aethiopiae
marinam beluam,
quae nocet incolis.
Oraculum respondet incolis:
“regia hostia placet deo!”
Tum Cepheus
adligat Andromedam
ad scopulum;
belua movet se
ad Andromedam.
Repente advolat
Perseus
calceis pennatis;
videt puellam
et stupet
forma puellae.
Perseus delet
beluam hasta
et liberat Andromedam.
Cepheus, Cassiope
et incolae Aethiopiae
gaudent valde.
O Κηφέας και η Κασσιόπη
έχουν κόρη την Ανδρομέδα.
Η Κασσιόπη,
περήφανη για την ομορφιά της,
συγκρίνει τον εαυτό της
με τις Νηρηίδες.
Ο Ποσειδώνας οργισμένος
στέλνει στην ακτή της Αιθιοπίας
(ένα) θαλάσσιο κήτος,
το οποίο αφανίζει τους κατοίκους.
Το μαντείο απαντά στους κατοίκους:
«Βασιλικό σφάγιο αρέσει στο θεό!».
Τότε ο Κηφέας
δένει την Ανδρομέδα
σε (ένα) βράχο·
το κήτος κινείται
προς την Ανδρομέδα.
Ξαφνικά καταφτάνει πετώντας
ο Περσέας
με τα φτερωτά σανδάλια (του)·
βλέπει το κορίτσι
και θαμπώνεται
από την ομορφιά του κοριτσιού.
Ο Περσέας σκοτώνει
το κήτος με το δόρυ (του)
και ελευθερώνει την Ανδρομέδα.
Ο Κηφέας, η Κασσιόπη
και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας
χαίρονται πάρα πολύ.
έχουν κόρη την Ανδρομέδα.
Η Κασσιόπη,
περήφανη για την ομορφιά της,
συγκρίνει τον εαυτό της
με τις Νηρηίδες.
Ο Ποσειδώνας οργισμένος
στέλνει στην ακτή της Αιθιοπίας
(ένα) θαλάσσιο κήτος,
το οποίο αφανίζει τους κατοίκους.
Το μαντείο απαντά στους κατοίκους:
«Βασιλικό σφάγιο αρέσει στο θεό!».
Τότε ο Κηφέας
δένει την Ανδρομέδα
σε (ένα) βράχο·
το κήτος κινείται
προς την Ανδρομέδα.
Ξαφνικά καταφτάνει πετώντας
ο Περσέας
με τα φτερωτά σανδάλια (του)·
βλέπει το κορίτσι
και θαμπώνεται
από την ομορφιά του κοριτσιού.
Ο Περσέας σκοτώνει
το κήτος με το δόρυ (του)
και ελευθερώνει την Ανδρομέδα.
Ο Κηφέας, η Κασσιόπη
και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας
χαίρονται πάρα πολύ.
Γλωσσικά – Γραμματικά σχόλια
Cepheus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Cepheus, Cephei / Cepheos (αρσ. β’ κλ.) = ο Κηφέας. [Γενική ενικ: Cephei & Cepheos. Αιτιατική ενικ.: Cepheum & Cephea. Κλητική ενικ.: Cepheu. Δεν έχει πληθ.]
et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
Cassiope: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Cassiope, Cassiopes (θηλ. α’ κλ.) = η Κασσιόπη. [Ονομαστική, κλητική και αφαιρετική ενικ.: Cassiope. Γενική ενικ.: Cassiopes. Αιτιατική ενικ.: Cassiopen. Δεν έχει πληθ.]
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Ονομαστική, κλητική και αφαιρετική ενικ.: Andromeda & Andromede. Γενική ενικ.: Andromedae & Andromedes. Αιτιατ. ενικ.: Andromedam & Andromedan & Andromeden. Δεν έχει πληθ.]
filiam: αιτιατική ενικ. του ουσ. filia, filiae (θηλ. α’ κλ.) = η κόρη. [Δοτική και αφαιρετική πληθ.: filiis & filiabus.]
habent: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. habeo, habui, habitum, habere (2) = έχω.
Cassiope: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Cassiope, Cassiopes (θηλ. α’ κλ.) = η Κασσιόπη. [Bλ. παραπάνω.]
superba: ονομαστική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. superbus, –a, –um = περήφανος.
forma: αφαιρετική ενικ. του ουσ. forma, formae (θηλ. α’ κλ.) = η ομορφιά.
sua: αφαιρετική ενικ., θηλ. γένους, της κτητικής αντων. γ’ προσώπου για έναν κτήτορα suus, sua, suum = ο δικός του / της, η δική του / της, το δικό του / της.
cum: πρόθεση (+ αφαιρετική) = με.
Nymphis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. Nympha /-e, Nymphae / –es (θηλ. α’ κλ.) = η Νύμφη. [Ονομαστική, κλητική και αφαιρετική ενικ.: Nympha & Nymphe. Γενική ενικ.: Nymphae & Nymphes. Αιτιατική ενικ.: Nympham & Nymphen. Στον πληθ. κλίνεται ομαλά κατά την α’ κλ.]
se: αιτιατική ενικ., του γ’ προσ. της προσωπικής αντων.
comparat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. comparo, comparavi, comparatum, comparare (1) = συγκρίνω.
Neptunus: ονομαστική ενικ. του ουσιαστικού Neptunus, Neptuni (αρσ. β’ κλ.) = ο Ποσειδώνας. [Δεν έχει πληθ.]
iratus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, της μετοχής παρακειμένου παθητ. φωνής του ρήμ. irascor, iratus sum, irasci (3, αποθ.) = οργίζομαι. Ο παρακείμενος συνήθως αναπληρώνεται από τον παρακείμενο suscensui του suscenseo (βλ. σχολ. γραμματική, σελ. 134).
ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
oram: αιτιατική ενικ. του ουσ. ora, orae (θηλ. α’ κλ.) = η ακτή.
Aethiopiae: γενική ενικ. του ουσ. Aethiopia, Aethiopiae (θηλ. α’ κλ.) = η Αιθιοπία. [Δεν έχει πληθ.]
urget: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. urgeo, ursi, –, urgere (2) = στέλνω, σπρώχνω.
beluam: αιτιατική ενικ. του ουσ. belua, beluae (θηλ. α’ κλ.) = το κήτος.
marinam: αιτιατική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. β’ της κλ. marinus, –a, –um = θαλάσσιος.
quae: ονομαστική ενικ., θηλ. γένους, της αναφορικής αντων. qui, quae, quod = ο οποίος, η οποία, το οποίο.
incolis: δοτική πληθ. του ουσ. incola, incolae (αρσ. α’ κλ.) = ο κάτοικος.
nocet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. noceo, nocui, nocitum, nocere (2) [+ δοτική] = βλάπτω.
oraculum: ονομαστική ενικ. του ουσ. oraculum, oraculi (ουδ. β’ κλ.) = το μαντείο.
incolis: δοτική πληθ. του ουσ. incola, incolae (αρσ. α’ κλ.) = ο, η κάτοικος.
respondet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. respondeo, respondi, responsum, respondere (2) = απαντώ.
regia: ονομαστική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. regius, –a, –um = βασιλικός. [ΣΥΓΚΡ.: magis regius, -a, -um. ΥΠΕΡΘ.: maxime regius, -a, -um.]
hostia: ονομαστική ενικ. του ουσ. hostia, hostiae (θηλ. α’ κλ.) = το σφάγιο.
deo: δοτική ενικ. του ουσ. deus, dei (αρσ. β’ κλ.) = ο θεός. [Κλητική ενικ.: deus, dive (& dee). Ονομαστική και κλητική πληθ. dei, dii & di. Δοτική και αφαιρετική πληθ. deis, diis & dis. Γενική πληθ. deorum & deum.]
placet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. placeo, placui, placitum, placere (2) [+ δοτική] = αρέσω.
tum: χρονικό επίρρ. = τότε.
Cepheus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Cepheus, Cephei / Cepheos (αρσ. β’ κλ.) = ο Κηφέας. [Βλέπε παραπάνω.]
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Βλέπε παραπάνω.]
ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
scopulum: αιτιατική ενικ. του ουσιαστικού scopulus, scopuli (αρσ. β’ κλ.) = ο βράχος.
adligat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. adligo, adligavi, adligatum, adligare (1) = δένω.
belua: ονομαστική ενικ. του ουσ. belua, beluae (θηλ. α’ κλ.) = το κήτος.
ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Βλ. παραπάνω.]
se: αιτιατική ενικ., του γ’ προσ. της προσωπικής αντων.
movet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. moveo, movi, motum, movere (2) = κινώ.
repente: τροπικό επίρρ. = ξαφνικά. [Προέρχεται από το επίθ. της γ’ κλ. repens, repens, repens (γενική: repentis) = απροσδόκητος, αιφνίδιος.]
Perseus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Perseus, Persei / Perseos (αρσ. β’ κλ.) = ο Περσέας. [Γενική ενικ.: Persei & Perseos. Αιτιατική ενικ.: Perseum & Persea. [Δεν έχει πληθ.]
calceis: αφαιρετική πληθ. του ουσιαστικού calceus, calcei (αρσ. β’ κλ.) = το σανδάλι.
pennatis: αφαιρετική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. pennatus, –a, –um = φτερωτός.
advolat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. advolo, advolavi, advolatum, advolare (1) = καταφθάνω πετώντας.
puellam: αιτιατική ενικ. του ουσ. puella, puellae (θηλ. α’ κλ.) = η κοπέλα.
videt: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. video, vidi, visum, videre (2) = βλέπω.
et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
stupet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. stupeo, stupui, –, stupere (2) = θαμπώνομαι.
forma: αφαιρετική ενικ. του ουσ. forma, formae (θηλ. α’ κλ.) = η ομορφιά.
puellae: γενική ενικ. του ουσ. puella, puellae (θηλ. α’ κλ.) = η κοπέλα.
Perseus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Perseus, Persei / Perseos (αρσ. β’ κλ.) = ο Περσέας. [Βλέπε παραπάνω.]
hasta: αφαιρετική ενικ. του ουσ. hasta, hastae (θηλ. α’ κλ.) = το δόρυ.
beluam: αιτιατική ενικ. του ουσ. belua, beluae (θηλ. α’ κλ.) = το κήτος.
delet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. deleo, delevi, deletum, delere (2) = καταστρέφω, σκοτώνω.
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Βλ. παραπάνω.]
liberat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. libero, liberavi, liberatum, liberare (1) = ελευθερώνω.
Cepheus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Cepheus, Cephei / Cepheos (αρσ. β’ κλ.) = ο Κηφέας. [Βλέπε παραπάνω.]
Cassiope: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Cassiope, Cassiopes (θηλ. α’ κλ.) = η Κασσιόπη. [Βλ. παραπάνω.]
incolae: ονομαστική πληθ. του ουσ. incola, incolae (αρσ. α’ κλ.) = ο κάτοικος.
Aethiopiae: γενική ενικ. του ουσ. Aethiopia, Aethiopiae (θηλ. α’ κλ.) = η Αιθιοπία. [Δεν έχει πληθ.]
valde: ποσοτικό επίρρ. = πάρα πολύ. [Valde και valide: προέρχεται από το επίθ. της β’ κλ. validus, –a, –um = δυνατός, ισχυρός.]
gaudent: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα του ρήμ. gaudeo, gavisus sum, gaudere (2, ημιαποθ.) = χαίρομαι.
et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
Cassiope: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Cassiope, Cassiopes (θηλ. α’ κλ.) = η Κασσιόπη. [Ονομαστική, κλητική και αφαιρετική ενικ.: Cassiope. Γενική ενικ.: Cassiopes. Αιτιατική ενικ.: Cassiopen. Δεν έχει πληθ.]
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Ονομαστική, κλητική και αφαιρετική ενικ.: Andromeda & Andromede. Γενική ενικ.: Andromedae & Andromedes. Αιτιατ. ενικ.: Andromedam & Andromedan & Andromeden. Δεν έχει πληθ.]
filiam: αιτιατική ενικ. του ουσ. filia, filiae (θηλ. α’ κλ.) = η κόρη. [Δοτική και αφαιρετική πληθ.: filiis & filiabus.]
habent: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. habeo, habui, habitum, habere (2) = έχω.
Cassiope: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Cassiope, Cassiopes (θηλ. α’ κλ.) = η Κασσιόπη. [Bλ. παραπάνω.]
superba: ονομαστική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. superbus, –a, –um = περήφανος.
forma: αφαιρετική ενικ. του ουσ. forma, formae (θηλ. α’ κλ.) = η ομορφιά.
sua: αφαιρετική ενικ., θηλ. γένους, της κτητικής αντων. γ’ προσώπου για έναν κτήτορα suus, sua, suum = ο δικός του / της, η δική του / της, το δικό του / της.
cum: πρόθεση (+ αφαιρετική) = με.
Nymphis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. Nympha /-e, Nymphae / –es (θηλ. α’ κλ.) = η Νύμφη. [Ονομαστική, κλητική και αφαιρετική ενικ.: Nympha & Nymphe. Γενική ενικ.: Nymphae & Nymphes. Αιτιατική ενικ.: Nympham & Nymphen. Στον πληθ. κλίνεται ομαλά κατά την α’ κλ.]
se: αιτιατική ενικ., του γ’ προσ. της προσωπικής αντων.
comparat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. comparo, comparavi, comparatum, comparare (1) = συγκρίνω.
Neptunus: ονομαστική ενικ. του ουσιαστικού Neptunus, Neptuni (αρσ. β’ κλ.) = ο Ποσειδώνας. [Δεν έχει πληθ.]
iratus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, της μετοχής παρακειμένου παθητ. φωνής του ρήμ. irascor, iratus sum, irasci (3, αποθ.) = οργίζομαι. Ο παρακείμενος συνήθως αναπληρώνεται από τον παρακείμενο suscensui του suscenseo (βλ. σχολ. γραμματική, σελ. 134).
ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
oram: αιτιατική ενικ. του ουσ. ora, orae (θηλ. α’ κλ.) = η ακτή.
Aethiopiae: γενική ενικ. του ουσ. Aethiopia, Aethiopiae (θηλ. α’ κλ.) = η Αιθιοπία. [Δεν έχει πληθ.]
urget: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. urgeo, ursi, –, urgere (2) = στέλνω, σπρώχνω.
beluam: αιτιατική ενικ. του ουσ. belua, beluae (θηλ. α’ κλ.) = το κήτος.
marinam: αιτιατική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. β’ της κλ. marinus, –a, –um = θαλάσσιος.
quae: ονομαστική ενικ., θηλ. γένους, της αναφορικής αντων. qui, quae, quod = ο οποίος, η οποία, το οποίο.
incolis: δοτική πληθ. του ουσ. incola, incolae (αρσ. α’ κλ.) = ο κάτοικος.
nocet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. noceo, nocui, nocitum, nocere (2) [+ δοτική] = βλάπτω.
oraculum: ονομαστική ενικ. του ουσ. oraculum, oraculi (ουδ. β’ κλ.) = το μαντείο.
incolis: δοτική πληθ. του ουσ. incola, incolae (αρσ. α’ κλ.) = ο, η κάτοικος.
respondet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. respondeo, respondi, responsum, respondere (2) = απαντώ.
regia: ονομαστική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. regius, –a, –um = βασιλικός. [ΣΥΓΚΡ.: magis regius, -a, -um. ΥΠΕΡΘ.: maxime regius, -a, -um.]
hostia: ονομαστική ενικ. του ουσ. hostia, hostiae (θηλ. α’ κλ.) = το σφάγιο.
deo: δοτική ενικ. του ουσ. deus, dei (αρσ. β’ κλ.) = ο θεός. [Κλητική ενικ.: deus, dive (& dee). Ονομαστική και κλητική πληθ. dei, dii & di. Δοτική και αφαιρετική πληθ. deis, diis & dis. Γενική πληθ. deorum & deum.]
placet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. placeo, placui, placitum, placere (2) [+ δοτική] = αρέσω.
tum: χρονικό επίρρ. = τότε.
Cepheus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Cepheus, Cephei / Cepheos (αρσ. β’ κλ.) = ο Κηφέας. [Βλέπε παραπάνω.]
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Βλέπε παραπάνω.]
ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
scopulum: αιτιατική ενικ. του ουσιαστικού scopulus, scopuli (αρσ. β’ κλ.) = ο βράχος.
adligat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. adligo, adligavi, adligatum, adligare (1) = δένω.
belua: ονομαστική ενικ. του ουσ. belua, beluae (θηλ. α’ κλ.) = το κήτος.
ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Βλ. παραπάνω.]
se: αιτιατική ενικ., του γ’ προσ. της προσωπικής αντων.
movet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. moveo, movi, motum, movere (2) = κινώ.
repente: τροπικό επίρρ. = ξαφνικά. [Προέρχεται από το επίθ. της γ’ κλ. repens, repens, repens (γενική: repentis) = απροσδόκητος, αιφνίδιος.]
Perseus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Perseus, Persei / Perseos (αρσ. β’ κλ.) = ο Περσέας. [Γενική ενικ.: Persei & Perseos. Αιτιατική ενικ.: Perseum & Persea. [Δεν έχει πληθ.]
calceis: αφαιρετική πληθ. του ουσιαστικού calceus, calcei (αρσ. β’ κλ.) = το σανδάλι.
pennatis: αφαιρετική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. pennatus, –a, –um = φτερωτός.
advolat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. advolo, advolavi, advolatum, advolare (1) = καταφθάνω πετώντας.
puellam: αιτιατική ενικ. του ουσ. puella, puellae (θηλ. α’ κλ.) = η κοπέλα.
videt: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. video, vidi, visum, videre (2) = βλέπω.
et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
stupet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. stupeo, stupui, –, stupere (2) = θαμπώνομαι.
forma: αφαιρετική ενικ. του ουσ. forma, formae (θηλ. α’ κλ.) = η ομορφιά.
puellae: γενική ενικ. του ουσ. puella, puellae (θηλ. α’ κλ.) = η κοπέλα.
Perseus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Perseus, Persei / Perseos (αρσ. β’ κλ.) = ο Περσέας. [Βλέπε παραπάνω.]
hasta: αφαιρετική ενικ. του ουσ. hasta, hastae (θηλ. α’ κλ.) = το δόρυ.
beluam: αιτιατική ενικ. του ουσ. belua, beluae (θηλ. α’ κλ.) = το κήτος.
delet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. deleo, delevi, deletum, delere (2) = καταστρέφω, σκοτώνω.
Andromedam: αιτιατική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Andromeda / -e, Andromedae / -es (θηλ. α’ κλ.) = η Ανδρομέδα. [Βλ. παραπάνω.]
liberat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. libero, liberavi, liberatum, liberare (1) = ελευθερώνω.
Cepheus: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσιαστικού Cepheus, Cephei / Cepheos (αρσ. β’ κλ.) = ο Κηφέας. [Βλέπε παραπάνω.]
Cassiope: ονομαστική ενικ. του (ανώμ.) ουσ. Cassiope, Cassiopes (θηλ. α’ κλ.) = η Κασσιόπη. [Βλ. παραπάνω.]
incolae: ονομαστική πληθ. του ουσ. incola, incolae (αρσ. α’ κλ.) = ο κάτοικος.
Aethiopiae: γενική ενικ. του ουσ. Aethiopia, Aethiopiae (θηλ. α’ κλ.) = η Αιθιοπία. [Δεν έχει πληθ.]
valde: ποσοτικό επίρρ. = πάρα πολύ. [Valde και valide: προέρχεται από το επίθ. της β’ κλ. validus, –a, –um = δυνατός, ισχυρός.]
gaudent: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα του ρήμ. gaudeo, gavisus sum, gaudere (2, ημιαποθ.) = χαίρομαι.
Συγκεντρωτική Παρουσίαση Γραμματικών Τύπων
Ουσιαστικά
A΄ κλίση
Αρσενικόincola -ae
Θηλυκά
Aethiopia -ae (δεν έχει πληθυντικό)
Andromeda -ae (δεν έχει πληθυντικό)
belua -ae
Cassiope -es (η γενική και αιτιατική ενικού είναι Cassiopes και Cassiopen αντιστοίχως – δεν έχει πληθυντικό).
hasta -ae
hostia -ae
filia -ae (η δοτική και αφαιρετική πληθυντικού είναι filiis και filiabus)
forma -ae
Nympha -ae
ora -ae
puella -ae
Β΄ κλίση
Αρσενικάcalceus -i
Cepheus -i (δεν έχει πληθυντικό)
deus -i (το ουσιαστικό έχει κλητική ενικού: dive ή deus. Στον πληθυντικό σχηματίζει διπλούς και τριπλούς τύπος εκτός από την αιτιατική. Ονομαστική και κλητική πληθυντικού: dei, dii, di, γενική: deorum, deum, δοτική και αφαιρετική: deis, diis, dis)
Neptunus –i (δεν έχει πληθυντικό)
Perseus-i (δεν έχει πληθυντικό)
scopulus -i
Ουδέτερο
oraculum -i
Παραθετικά Επιθέτων
Θετικός
iratus, -a, -ummarinus, -a, -um
penatus, -a, -um
regius, -a, -um
superbus, -a, -um
Συγκριτικός
iratior, -ior, -ius–
pennatior, -ior, -ius
–
suberbior, -ior, -ius
Υπερθετικός
iratissimus, -a, -um–
–
–
superbissimus, -a, -um
Αντωνυμίες
qui, quae, quod
se
suus, -a, -um
se
suus, -a, -um
αναφορική
προσωπική
κτητική
προσωπική
κτητική
Αρχικοί Χρόνοι Ρημάτων
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
advolo advolavi advolatum advolare
comparo comparavi comparatum comparare
libero liberavi liberatum liberare
gaudeo gausus sum gausum gaudere Hμιαποθ.
habeo habui habitum habere
moveo movi motum movere
noceo nocui nocitum nocere
placeo placui & placitus sum placitum placere
respondeo respondi responsum respondere
stupeo stupui – stupere
urgeo ursi – urgere
video vidi visum videre
Α’ ΣΥΖΥΓΙΑ
adligo adligavi adligatum adligareadvolo advolavi advolatum advolare
comparo comparavi comparatum comparare
libero liberavi liberatum liberare
Β’ ΣΥΖΥΓΙΑ
deleo delevi deletum deleregaudeo gausus sum gausum gaudere Hμιαποθ.
habeo habui habitum habere
moveo movi motum movere
noceo nocui nocitum nocere
placeo placui & placitus sum placitum placere
respondeo respondi responsum respondere
stupeo stupui – stupere
urgeo ursi – urgere
video vidi visum videre
Συντακτική Ανάλυση
- Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent: κύρια πρότ. κρίσεως.
- Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis se comparat: κύρια πρότ. κρίσεως.
- Neptunus iratus ad oram Aethiopiae urget beluam marinam: κύρια πρότ. κρίσεως.
- quae incolis nocet: δευτ. επιθετική αναφορική πρότ., προσδιοριστική στο beluam (της πρότ. 3)· εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae· εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει το πραγματικό· συγκεκριμένα, με οριστική ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν· λειτουργεί ως επιθετικός προσδ. στο beluam.
- Oraculum incolis respondet: κύρια πρότ. κρίσεως.
- Regia hostia deo placet!: κύρια πρότ. κρίσεως.
- Tum Cepheus Andromedam ad scopulum adligat: κύρια πρότ. κρίσεως.
- belua ad Andromedam se movet: κύρια πρότ. κρίσεως.
Repente Perseus calceis pennatis advolat: κύρια πρότ. κρίσεως.
advolat: ρήμ. ● Perseus: υποκ. του advolat ● calceis: αφαιρετική του οργάνου στο advolat ● pennatis: επιθετικός προσδ. στο calceis ● repente: επιρρ. προσδ. του τρόπου στο advolat.
- puellam videt: κύρια πρότ. κρίσεως.
- et stupet forma puellae: κύρια πρότ. κρίσεως.
- Perseus hasta beluam delet: κύρια πρότ. κρίσεως.
- et Andromedam liberat: κύρια πρότ. κρίσεως.
- Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent: κύρια πρότ. κρίσεως.