Ελλιπής ή ελλειπής;

Ελλιπής ή ελλειπής; 

 

 

Το επίθετο ελλιπής προέρχεται από το ρήμα λείπω, γι' αυτό και πολλοί το γράφουν με -ει-, ελλειπής από το θέμα λειπ-.

Όμως το λείπω έχει 2 θέματα:
1. το ΛΕΙΠ-, το ενεστωτικό θέμα. Γνωστές λέξεις που παράγονται από εδώ είναι: διάλειμμα, έλλειψη, εγκατάλειψη κ.λπ. Εδώ ανήκει και το λοιπ-, από τον παρακείμενο της αρχαίας ελληνικής λέλοιπα. Και από αυτό το θέμα σχηματίζονται πολλές λέξεις που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ομιλία: λοιπόν, υπόλοιπο κ.ά.

2.το ΛΙΠ-, το αοριστικό θέμα, που απαντά στον αόριστο β’ της αρχαίας ελληνικής έ-λιπ-ον. Πολλές κοινές λέξεις σχηματίζονται από αυτό το θέμα: ελλιπής, λιποτάκτης, λιπόψυχος, λιπόθυμος κ.ά.

Το επίθετο ελλιπής προέρχεται από το θέμα του αορίστου β' (λιπ-) του ρήματος λείπω, οπότε το σωστό είναι να γράφεται με -ι ελλιπής και όχι με -ει ελλειπής.

Προσοχή όμως! Το επίθετο ελλειπτικός γράφεται με -ει, γιατί προέρχεται από το θέμα του ενεστώτα, μιας και μας δείχνει διάρκεια (ελλειπτικός = αυτός που έχει έλλειψη συνεχώς).

Η διαφορά του ενεστωτικού και του αοριστικού θέματος είναι ότι το ενεστωτικό θέμα το χρησιμοποιούμε για λέξεις που προσδίδουν παροντική ιδιότητα και συνεχή διάρκεια, ενώ το αοριστικό το χρησιμοποιούμε για λέξεις που προσδίδουν παρελθοντική ιδιότητα και στιγμιαία διάρκεια.

Κωνσταντίνος Μανίκας

Φιλόλογος - Ειδικός Παιδαγωγός