Εισαγωγή
Ο Αισχίνης αναφέρει τον αυστηρό τρόπο με τον οποίο οι Αθηναίοι αντιμετώπιζαν τη γυναίκα που δε διαφύλαττε την αρετή της.
Αδίδακτο Κείμενο
Ἵνα
δὲ μὴ δοκῶ Λακεδαιμονίους θεραπεύειν, καὶ τῶν ἡμετέρων προγόνων
μνησθήσομαι. οὕτω γὰρ ἦσαν πρὸς τὰς αἰσχύνας χαλεποί, καὶ περὶ πλείστου
τῶν τέκνων τὴν σωφροσύνην ἐποιοῦντο, ὥστ’ ἀνὴρ εἷς τῶν πολιτῶν, εὑρὼν
τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα διεφθαρμένην, καὶ τὴν ἡλικίαν οὐ
καλῶς διαφυλάξασαν μέχρι γάμου, ἐγκατῳκοδόμησεν αὐτὴν μεθ’ ἵππου εἰς
ἔρημον οἰκίαν, ὑφ’ οὗ προδήλως ἔμελλεν ἀπολεῖσθαι συγκαθειργμένη. καὶ
ἔτι καὶ νῦν τῆς οἰκίας ταύτης ἕστηκε τὰ οἰκόπεδα ἐν τῷ ὑμετέρῳ ἄστει,
καὶ ὁ τόπος οὗτος καλεῖται παρ’ ἵππον καὶ κόρην. [182] ὁ δὲ Σόλων ὁ τῶν νομοθετῶν
ἐνδοξότατος γέγραφεν ἀρχαίως καὶ σεμνῶς περὶ τῆς τῶν γυναικῶν
εὐκοσμίας. τὴν γὰρ γυναῖκα ἐφ’ ᾗ ἂν ἁλῷ μοιχός, οὐκ ἐᾷ κοσμεῖσθαι, οὐδὲ
εἰς τὰ δημοτελῆ ἱερὰ εἰσιέναι, ἵνα μὴ τὰς ἀναμαρτήτους τῶν γυναικῶν
ἀναμειγνυμένη διαφθείρῃ· ἐὰν δ’ εἰσίῃ ἢ κοσμῆται, τὸν ἐντυχόντα κελεύει
καταρρηγνύναι τὰ ἱμάτια καὶ τὸν κόσμον ἀφαιρεῖσθαι καὶ τύπτειν,
εἰργόμενον θανάτου καὶ τοῦ ἀνάπηρον ποιῆσαι, ἀτιμῶν τὴν τοιαύτην γυναῖκα καὶ τὸν βίον ἀβίωτον αὐτῇ κατασκευάζων. [183]
Λεξιλόγιο
- θεραπεύω: κολακεύω, υπηρετώ
- συγκαθειργμένη: φυλακισμένη
- παρ’ ἵππον καὶ κόρην: τόπος του κοριτσιού και του αλόγου
Παρατηρήσεις
1. Να μεταφρασθεί στα νέα ελληνικά το απόσπασμα «Ἵνα δὲ μὴ δοκῶ…. παρ’ ἵππον καὶ κόρην.»
ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Μονάδες 10
2. Με ποιον τρόπο ο Σόλωνας ήθελε να τιμωρούνται οι γυναίκες που δεν διαφύλατταν την τιμή τους;
Μονάδες 10
3α. ἐγκατῳκοδόμησεν, ἀπολεῖσθαι, εἰσίῃ: να γραφεί το α΄ ενικό πρόσωπο ενεστώτα στη φωνή που βρίσκονται.
Μονάδες 3
β. να βρείτε 3 αντωνυμίες (διαφορετικού είδους) του κειμένου και να αναγνωρίστε το είδος τους.
Μονάδες 3
γ. τῆς οἰκίας, τῷ ὑμετέρῳ ἄστει, κόρην: οι παραπάνω τύποι να μεταφερθούν στον άλλο αριθμό.
Μονάδες 4
4α. ἐφ’ ᾗ ἂν ἁλῷ μοιχός: να αναγνωριστεί το είδος του ἂν και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
Μονάδες 2
β. να αναγνωριστούν συντακτικά οι όροι: διεφθαρμένην, τῶν νομοθετῶν, τοῦ ποιῆσαι.
Μονάδες 3
γ. Ἵνα δὲ μὴ δοκῶ Λακεδαιμονίους θεραπεύειν, καὶ τῶν ἡμετέρων προγόνων μνησθήσομαι: να μεταφερθεί στον πλάγιο λόγο με όλους τους δυνατούς τρόπους από τη φράση: Ὁ ῥήτωρ ἔλεξεν.
Μονάδες 5
ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Αἰσχίνης Κατά Τιμάρχου 182 – 183
Μετάφραση
Και
για να μη υποτεθεί ότι κολακεύω τους Λακεδαιμονίους, θα μιλήσω για τους
δικούς μας προγόνους. Αυτοί ήταν τόσον αυστηροί κατά των αισχροτήτων
και τόσο φρόντιζαν για τα ήθη των παιδιών των, ώστε όταν κάποιος πολίτης
ανακάλυψε ότι η κόρη του είχε διαφθαρεί και δεν φύλαξε καλώς την αρετή
της μέχρι την ημέρας του γάμου της, την έκλεισε μέσα σ’ ένα έρημο σπίτι
του οποίου έκτισε όλα τα ανοίγματα, μαζί με ένα άλογο, από το οποίο
έμελλε να σκοτωθεί φυλακισμένη μαζί του. Ο τόπος αυτού του σπιτιού
σώζεται ακόμη, μέσα στην πόλη σας, και καλείται και σήμερα «Τόπος του
κοριτσιού και του αλόγου».
Ερώτηση Κατανόησης
Ο
συγγραφέας στην παράγραφο 183 αναφέρει πως ο Σόλων θέλοντας να
αποτρέψει τις γυναίκες από τη μοιχεία είχε προβλέψει αυστηρές ποινές.
Συγκεκριμένα, απαγορεύει στην γυναίκα που θα αποκαλυπτόταν ότι μοίχευσε,
να φορά κοσμήματα, και να παρακολουθεί τις δημόσιες ιεροπραξίες ώστε να
μη διαφθείρει και τις υπόλοιπες γυναίκες. Σε περίπτωση που φορέσει
κοσμήματα ή μεταβεί στον ναό, ο Σόλων επιτρέπει στον καθένα να της
πετάει τα κοσμήματα και να της σχίζει τα ρούχα και να την αλλά δεν
δίνει δικαίωμα να την σκοτώσουν ή να την αφήσουν ανάπηρη.
Γραμματικές Παρατηρήσεις
3 α. ἐγκατοικοδομῶ, ἀπόλλυμαι, εἴσειμι – εἰσέρχομαι
β. ἡμετέρων: κτητική, αὐτὴν: οριστική, οὗ: αναφορική
γ. οἰκιῶν, ὑμετέροις, ἄστεσι, κόρας
β. ἡμετέρων: κτητική, αὐτὴν: οριστική, οὗ: αναφορική
γ. οἰκιῶν, ὑμετέροις, ἄστεσι, κόρας
Συντακτικές Παρατηρήσεις
4 α. Το συγκεκριμένο ἂν
είναι αοριστολογικό καθώς συνοδεύει υποτακτική και είναι δεύτερη λέξη
στην πρόταση και προσδίδει υποθετική χροιά στην αναφορική πρόταση
(αναφορικουποθετική).
β. διεφθαρμένην: κατηγορηματική μετοχή, συνημμένη στο θυγατέρα, νομοθετῶν: ετερόπτωτος προσδιορισμός στο ἐνδοξότατος, γενική διαιρετική, τοῦ ποιῆσαι: έναρθρο απαρέμφατο σε θέση αντικειμένου στο εἰργόμενον.
γ. Ὁ ῥήτωρ ἔλεξεν ὅτι, ἵνα μη δοκοῖ Λακεδαιμονίους θεραπεύειν, καὶ τῶν σφετέρων προγόνων μνησθήσοιτο.
Ὁ ῥήτωρ ἔλεξεν, ἵνα μη δοκοῖ Λακεδαιμονίους θεραπεύειν, καὶ τῶν σφετέρων προγόνων μνησθήσεσθαι.
β. διεφθαρμένην: κατηγορηματική μετοχή, συνημμένη στο θυγατέρα, νομοθετῶν: ετερόπτωτος προσδιορισμός στο ἐνδοξότατος, γενική διαιρετική, τοῦ ποιῆσαι: έναρθρο απαρέμφατο σε θέση αντικειμένου στο εἰργόμενον.
γ. Ὁ ῥήτωρ ἔλεξεν ὅτι, ἵνα μη δοκοῖ Λακεδαιμονίους θεραπεύειν, καὶ τῶν σφετέρων προγόνων μνησθήσοιτο.
Ὁ ῥήτωρ ἔλεξεν, ἵνα μη δοκοῖ Λακεδαιμονίους θεραπεύειν, καὶ τῶν σφετέρων προγόνων μνησθήσεσθαι.